ಲೇಖನ: ಡಾ. ಪ್ರದೀಪ್ ಕುಮಾರ್ ಜಿ. ಎಸ್., ಮೆಕ್ಯಾನಿಕಲ್ ಮತ್ತು ಆಟೋಮೊಬೈಲ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ವಿಭಾಗ, ಕ್ರೈಸ್ಟ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಬೆಂಗಳೂರು
ಭಾರತದ ಆಟೋಮೊಬೈಲ್ ಉದ್ಯಮದ ತಿರುವು ಬಿಂದು
ಭಾರತದ ಆಟೋಮೊಬೈಲ್ ಉದ್ಯಮ ತನ್ನ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಬದಲಾವಣೆಯ ಹಂತವನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದೆ. ದಶಕಗಳ ಕಾಲ ಈ ಕ್ಷೇತ್ರವು ಪೆಟ್ರೋಲ್ ಮತ್ತು ಡೀಸೆಲ್ ವಾಹನಗಳ ಸುತ್ತಲೇ ಸೀಮಿತವಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಇಂದಿನ ದಿನದಲ್ಲಿ ಗಮನವು ಎಲೆಕ್ನಿಕ್ ಮೊಬೈಲಿಟಿ, ಸ್ಥಿರತೆಯುತ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲ್ ತಯಾರಿಕಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದೆ. ಭಾರತದ ಸರ್ಕಾರವು ಸ್ವಚ್ಛ ಶಕ್ತಿಗೆ ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡಲು FAME-II ಮತ್ತು PLI (Production Linked Incentive) ವಾಹನಗಳ ಸ್ವೀಕಾರವನ್ನು ವೇಗಗೊಳಿಸಿದೆ. ಇಂಧನ ದರಗಳ ಏರಿಕೆ ಮತ್ತು ಮಾಲಿನ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಕಂಪನಿಗಳು ಹಾಗೂ ಗ್ರಾಹಕರು ಸ್ವಚ್ಛ ಪರ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಲು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತಿವೆ.
೨೦೩೦ರೊಳಗೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟವಾಗುವ ಎಲ್ಲಾ ವಾಹನಗಳಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ 30% ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ಆಗಿರಬೇಕೆಂಬ ಗುರಿ ನಿಗದಿಯಾಗಿದೆ. ಟಾಟಾ ಮೋಟರ್ಸ್, ಮಹೀಂದ್ರ ಟಿವಿಎಸ್, ಓಲಾ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ಮುಂತಾದ ಕಂಪನಿಗಳು ಈ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸುತ್ತಿವೆ. ಇದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಜಾಗತಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳಾದ ಸ್ವಯಂ ಚಾಲಿತ ವಾಹನಗಳು, ಅಡ್ಯಾನ್ಸ್ ಡ್ರೈವ‌ರ್ ಅಸಿಸ್ಟೆನ್ಸ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ಗಳು (ADAS) ಮತ್ತು ಕನೆಸ್ಟೆಡ್ ಕಾರುಗಳು ಜನರ ಪ್ರಯಾಣ ಶೈಲಿಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮರು ರೂಪಿಸುತ್ತಿವೆ.
ವಾಹನ ತಯಾರಿಕಾ ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳೂ ಸಹ Industry 4.0 ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ. , 3D , . (Al) 2, Internet of Things (IoT) ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಹೆಚ್ಚು ಬುದ್ಧಿವಂತ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಉತ್ಪಾದನಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತಿವೆ. ಈ ಬದಲಾವಣೆ ಕೇವಲ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಆಟೋಮೊಬೈಲ್ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗಗಳ ಸ್ವರೂಪವನ್ನೂ ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಇಂಜಿನಿಯರ್‌ಗಳಿಗೆ ಅನೇಕ ಹೊಸ ವೃತ್ತಿ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ತೆರೆದಿದೆ.
ಹೊಸ ವೃತ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಕೌಶಲ್ಯದ ಅವಶ್ಯಕತೆ
ಹಿಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಆಟೋಮೊಬೈಲ್ ಇಂಜಿನಿಯರ್‌ಗಳ ಗಮನ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಇಂಟರ್ನಲ್ ಕಂಬಷನ್ ಎಂಜಿನ್‌ಗಳು, ವಾಹನದ ಡೈನಾಮಿಕ್ಸ್ ಅಥವಾ ಸರ್ವಿಸಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿತ್ತು. ಇಂದಿಗೂ ಆ ಕೌಶಲ್ಯಗಳು ಪ್ರಸ್ತುತವಾಗಿದ್ದರೂ, ಎಲೆಕ್ನಿಕ್ ಮತ್ತು ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಮೊಬೈಲಿಟಿ ಬದಲಾವಣೆಯಿಂದ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಹೊಸ ಪಾತ್ರಗಳು ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗಿವೆ.
ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾದವು: EV ಡಿಸೈನ್ ಇಂಜಿನಿಯರ್ಗಳು – ತೂಕದಲ್ಲಿ ಹಗುರವಾದ ಬಾಡಿ ಮತ್ತು ಡ್ರೈವ್‌ಟೈನ್ ವಿನ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ಪರಿಣತಿ ಹೊಂದಿರುವವರು; ಬ್ಯಾಟರಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ತಜ್ಞರು – ಸುರಕ್ಷಿತ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಶಕ್ತಿ ಸಂಗ್ರಹಣೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವವರು; Al ಮತ್ತು ಮಶೀನ್ ಲರ್ನಿಂಗ್ ಇಂಜಿನಿಯರ್ಗಳು – ಸ್ವಯಂ ಚಾಲಿತ ವಾಹನಗಳು ಮತ್ತು ಡಯಗೊಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಗಳಿಗೆ ಆಲೋರಿತಮ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವವರು.
ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಮ್ಯಾನುಫ್ಯಾಕ್ಟರಿಂಗ್ ಇಂಜಿನಿಯರ್ಗಳು ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳಲ್ಲಿ ರೋಬೋಟಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು IoT ಅಳವಡಿಸಲು ಅಗತ್ಯವಿದ್ದಾರೆ. ಸಸ್ಟೇನಬಲ್ ಮೊಬೈಲಿಟಿ ಸಲಹೆಗಾರರು ಉದ್ಯಮಗಳು ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಹಸಿರು ಸಾರಿಗೆ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. EV ಆಫೈರ್-ಸೇಲ್ಸ್ ಇಂಜಿನಿಯರ್ಗಳು ಎಲೆಕ್ನಿಕ್ ವಾಹನಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕ ಬೆಂಬಲ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಅದರ ಜೊತೆಗೆ, ಸಂಪ್ರದಾಯಬದ್ಧ ಪಾತ್ರಗಳೂ ಸಹ ಬದಲಾಗುತ್ತಿವೆ. ಡಿಸೈನ್ ಇಂಜಿನಿಯರ್ ಈಗ ಕೇವಲ CAD ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌ಗೆ ಸೀಮಿತವಲ್ಲ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಿಮ್ಯುಲೇಷನ್ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿರತೆಯುತ ವಿನ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ತಿಳಿದಿರಬೇಕು. ಸರ್ವಿಸ್ ಇಂಜಿನಿಯರ್ಗಳು ಈಗ ಹೈ-ವೋಲೈಜ್ ಎಲೆಕ್ನಿಕ್ ಮೋಟಾರ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಡಯಗೊಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ನಿಭಾಯಿಸಲು ಕಲಿಯಬೇಕು. ಗುಣಮಟ್ಟ ಮತ್ತು ಪರೀಕ್ಷಾ ಇಂಜಿನಿಯರ್ಗಳು ಮೆಕ್ಯಾನಿಕಲ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಡಿಜಿಟಲ್ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲೂ ಪರಿಣತಿ ಹೊಂದಿರಬೇಕು.
ಉದ್ಯಮ ವರದಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಭಾರತದ EV ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ವೇಗವಾಗಿ ವಿಸ್ತಾರವಾಗುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ ಈ ಹೊಸ ಪಾತ್ರಗಳಿಗೆ ಬೇಡಿಕೆ ವರ್ಷಕ್ಕೆ 40% ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯಲಿದೆ. ಈ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಲು, ಇಂಜಿನಿಯರ್ಗಳು ತಮ್ಮ ಮೆಕ್ಯಾನಿಕಲ್ ಜ್ಞಾನ – ಎಂಜಿನ್, ವಸ್ತುಗಳು, ಡೈನಾಮಿಕ್ಸ್ – ಇವುಗಳೊಂದಿಗೆ ಡಿಜಿಟಲ್ ಕೌಶಲ್ಯಗಳಾದ AI, IoT, ಡೇಟಾ ಅನಾಲಿಟಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ರೋಬೋಟಿಕ್ಸ್ ಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಬೇಕು. ಬ್ಯಾಟರಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಪವರ್ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಕೂಡ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಾಗಿವೆ. ಈ ಸಂಯೋಜಿತ ಕೌಶಲ್ಯವು ಅವರನ್ನು ಭಾರತದಲ್ಲಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಜರ್ಮನಿ, ಜಪಾನ್, ಅಮೇರಿಕಾ ಮುಂತಾದ ಜಾಗತಿಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕವಾಗಿಸುತ್ತದೆ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಆಟೋಮೊಬೈಲ್ ಇಂಜಿನಿಯರ್‌ಗಳ ಅವಶ್ಯಕತೆ
ಭಾರತವು ಈಗಾಗಲೇ ವಿಶ್ವದ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಆಟೋಮೊಬೈಲ್ ತಯಾರಕರಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. 2022ರಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವೇ 180 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ವಾಹನಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಕ್ಷೇತ್ರವು ಎಲೆಕ್ನಿಕ್ ವಾಹನಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಮೊಬೈಲಿಟಿಯತ್ತ ತಿರುಗುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ ನಿಪುಣ ಇಂಜಿನಿಯರ್‌ಗಳ ಬೇಡಿಕೆ ಪೂರೈಕೆಯನ್ನು ಮೀರಿದೆ. ವರದಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಮುಂದಿನ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಈ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡದಿದ್ದರೆ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಆಟೋಮೊಬೈಲ್ ಇಂಜಿನಿಯರ್‌ಗಳ ಕೊರತೆ ಉಂಟಾಗಲಿದೆ.
EV ಮಾರಾಟ ವೇಗವಾಗಿ ಏರುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ ಬ್ಯಾಟರಿ ಮ್ಯಾನೇಜ್‌ಮೆಂಟ್, ಚಾರ್ಜಿಂಗ್ ಇನ್‌ಫ್ರಾಸ್ಟ್ರಕ್ಟರ್, ಸ್ವಯಂ ಚಾಲನೆ, ಹಸಿರು ಉತ್ಪಾದನೆ ಮುಂತಾದ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಇಂಜಿನಿಯರ್‌ಗಳ ಅಗತ್ಯ ಸ್ಫೋಟಕವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ. ಟಾಟಾ ಮೋಟರ್ಸ್, ಮಹೀಂದ್ರ, ಓಲಾ ಎಲೆಕ್ನಿಕ್ ಮುಂತಾದ ಕಂಪನಿಗಳು ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದ EV ತಯಾರಿಕಾ ಘಟಕಗಳನ್ನು ತೆರೆಯುತ್ತಿವೆ. ಜಾಗತಿಕ ಕಂಪನಿಗಳಾದ ಬೋಷ್, ಹೂಂಡೈ, ಟೊಯೋಟಾ ಮುಂತಾದವುಗಳು ಭಾರತದಲ್ಲಿ R&D ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದವೆ. ಇದರಿಂದ ಭಾರತೀಯ ಇಂಜಿನಿಯರ್ಗಳು ದೇಶೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಜಗತ್ತಿನ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ವೇತನವೂ ಆಕರ್ಷಕವಾಗಿದೆ. EV ಮತ್ತು ಆಟೊಮೇಷನ್ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಪರಿಣತಿ ಹೊಂದಿರುವ ಇಂಜಿನಿಯರ್ಗಳು ಸಂಪ್ರದಾಯಬದ್ಧ ಪಾತ್ರಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಸಂಬಳ ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟ ಸಂದೇಶ ನೀಡುತ್ತದೆ-ಭವಿಷ್ಯದ ಆಟೋಮೊಬೈಲ್ ಉದ್ಯಮಕ್ಕೆ ಕೇವಲ ಮೆಕ್ಯಾನಿಕಲ್ ಜ್ಞಾನ ಸಾಕಾಗುವುದಿಲ್ಲ. AI, ರೋಬೋಟಿಕ್ಸ್, ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಸಸ್ಸೇನಬಲ್ ಡಿಸೈನ್ ಗಳ ಜತೆಗೆ ತಮ್ಮ ಮೂಲ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಕಲಿಯುವ ಮೂಲಕವೇ ಅವರು ಭವಿಷ್ಯಕ್ಕೆ ಸಿದ್ಧರಾಗಬಹುದು.
ಭಾರತವು ಶುದ್ಧ ಮತ್ತು ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಮೊಬೈಲಿಟಿಯ ಜಾಗತಿಕ ಕೇಂದ್ರವಾಗುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೊಂದಿದೆ. ಆದರೆ ಅದು ಸಾಧ್ಯವಾಗಬೇಕಾದರೆ, ಸಾಕಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದ ಆಟೋಮೊಬೈಲ್ ಇಂಜಿನಿಯರ್‌ಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ. ಭವಿಷ್ಯದ ಕಾರುಗಳು, ಬೈಕ್‌ಗಳು, ಬಸ್ಸುಗಳು ಕೇವಲ ಯಂತ್ರಗಳಲ್ಲ, ಅವು ಬುದ್ಧಿವಂತ, ಸಂಪರ್ಕಿತ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿರತೆಯುತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಅವುಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಇಂಜಿನಿಯರ್ಗಳು ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಸಾರಿಗೆಯ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನೇ ರೂಪಿಸುವುದಲ್ಲದೆ, ಮಾಲಿನ್ಯ ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆ ಮುಂತಾದ ಜಾಗತಿಕ ಸವಾಲುಗಳಿಗೆ ಪರಿಹಾರ ಒದಗಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಯುವ ಇಂಜಿನಿಯರ್‌ಗಳಿಗೆ ಇದು ಕೇವಲ ವೃತ್ತಿ ಅವಕಾಶವಲ್ಲ – ಇದು ಇತಿಹಾಸಾತ್ಮಕ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಭಾಗವಾಗುವ ಅವಕಾಶ. ಸಂಪ್ರದಾಯಬದ್ಧ ಮೆಕ್ಯಾನಿಕಲ್ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಡಿಜಿಟಲ್ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸುವವರೇ ನಾಳೆಯ ನಾಯಕರು, ಭಾರತಕ್ಕೆ ಈಗ ಯಾವತ್ತಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಆಟೋಮೊಬೈಲ್ ಇಂಜಿನಿಯರ್‌ಗಳ ಅಗತ್ಯವಿದೆ, ಮತ್ತು ಇಂದೇ ಸಿದ್ಧರಾಗುವವರು ನಾಳೆಯ ಮೊಬೈಲಿಟಿ ಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸುವರು.
ಲೇಖಕರ ಪರಿಚಯ:
ಡಾ. ಜಿ. ಎಸ್. ಪ್ರದೀಪ್ ಕುಮಾರ್ ಅವರು ಕ್ರೈಸ್ಟ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಬೆಂಗಳೂರು, ಯಾಂತ್ರಿಕ ಮತ್ತು ಆಟೋಮೊಬೈಲ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧಕ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿದ್ದು, 14 ವರ್ಷಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ವೃತ್ತಿಪರ ಅನುಭವವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ತಮ್ಮ ನವೀನ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ ಸರ್ಕಾರದ ವಿವಿಧ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಂದ ಮಹತ್ವದ ಸಂಶೋಧನಾ ಅನುದಾನಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ವಿಶ್ವೇಶ್ವರಯ್ಯ ತಾಂತ್ರಿಕ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ಪಿಎಚ್.ಡಿ ಪದವಿ ಪಡೆದಿದ್ದು, 50 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಖ್ಯಾತಿಯ ಜರ್ನಲ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನಾ ಲೇಖನಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದಲ್ಲದೆ. ಅನೇಕ ಪೇಟೆಂಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಪುಸ್ತಕ ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ.
ಸಂಶೋಧನೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ಡಾ. ಪ್ರದೀಪ್ ಕುಮಾರ್ ಅವರು ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಶಿಕ್ಷಣದ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ರೂಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಅವರಿಗೆ ಆಟೋಮೊಬೈಲ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಪಠ್ಯಕ್ರಮ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ವಿಶಿಷ್ಟ ಪರಿಣತಿ ಇದ್ದು, ಅನೇಕ ಕಾಲೇಜುಗಳು ಮತ್ತು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಪಠ್ಯಕ್ರಮ ಪರಿಶೀಲನಾ ಸಮಿತಿಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
Email:pradeepkumar.gs@christuniversity.in
Mobile: 9538661599